၂၂ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ၊ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဒေါ်ဇင်မာအောင်၊ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဒေါက်တာ ဇော်ဝေစိုး၊ နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီး ဦးမိုးဇော်ဦး၊ လူအခွင့်အရေးဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီး ဦးအောင်ကျော်မိုးနှင့် ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာ အမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းတို့သည် ယမန်နေ့ နံနက် နယူးယောက် စံတော်ချိန် (၁၁း၃၀) နာရီအချိန် တွင် The Elders ဥက္ကဋ္ဌ  အိုင်ယာလန်နိုင်ငံ၏ သမ္မတဟောင်းဖြစ်သူ H.E. Ms Mary Robison၊  မွန်ဂိုးလီးယားနိုင်ငံ၏ သမ္မတဟောင်းနှင့် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်းဖြစ်သူ H.E. Mr Elbegdor Tsakhia၊ ကိုလံဘီယာနိုင်ငံ၏ သမ္မတဟောင်းဖြစ်သူ H.E. Mr Juan Manuel Santos အပါအဝင် The Elders မှ အခြားသော တာဝန်ရှိပုဂ္ဂိုလ်တို့အား  နယူးယောက်မြို့ရှိ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်း ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ရုံးတွင် လက်ခံတွေ့ဆုံခဲ့ပြီး မြန်မာ့အရေးကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ အမြင်များ ဖလှယ်ကာ ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ လ ၂၁ ရက်အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ၊ ကြားကာလဒေသန္တရပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးဖော်ဆောင်မှု ဗဟိုကော်မတီ အစည်းအဝေး အမှတ်စဉ် (၃၈/၂၀၂၃) ကို ယနေ့ နံနက်(၁၀:၀၀)နာရီအချိန်တွင် ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့ရာ အစည်းအဝေးတွင် ကြားကာလဒေသန္တရ ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးဖော်ဆောင်မှု ဗဟိုကော်မတီ၊ ဥက္ကဋ္ဌ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးချုပ် မန်းဝင်းခိုင်သန်းမှ အဖွင့်အမှာစကားပြောကြားခဲ့သည်။ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးချုပ်မှ " အစိုးရမှ တာဝန်ပေးအပ်ထားသော သက်ဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူများအနေဖြင့် ပြည်သူကို အာဏာပြအုပ်ချုပ်သောပုံစံမဖြစ်ပေါ်စေရေး အထူးကြပ်မတ်ထိန်းကျောင်းရမှာဖြစ်ကြောင်း ၊ လက်နက်ကိုင်ပြီး ပြည်သူကို နှစ်ပေါင်းများစွာ အနိုင်ကျင့်လာသော အကြမ်းဖက်ကောင်စီကို တော်လှန်နေကြသည့် မိမိတို့ အင်အားစုများအနေဖြင့် ကိုယ်မကြိုက်သည့်အလုပ်ကို ကိုယ်တိုင်ပြန်မလုပ်မိကြဖို့ အရေးကြီးကြောင်း" လမ်းညွှန်ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ဆက်လက်ပြီး တက်ရောက်လာကြသော ကြားကာလဒေသန္တရပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးဖော်ဆောင်မှု ဗဟိုကော်မတီအဖွဲ့ဝင်များမှ (၃၇/၂၀၂၃)တွင်ချမှတ်ထားသော ဆုံးဖြတ်ချက်၊ ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်များနှင့်ပတ်သက်၍ ပြီးစီးမှုအခြေအနေများနှင့် ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ရန် ကျန်ရှိနေသည့် လုပ်ငန်းစဉ်များကို ချပြရှင်းလင်းပြီး တက်ရောက်လာသော တာဝန်ရှိသူများမှ အကျယ်တဝင့် ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါသည်။အဆိုပါအစည်းအဝေးသို့ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးချုပ် မန်းဝင်းခိုင်သန်းမှဦးဆောင်ကာပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးများ၊ ဒုတိယပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးများ၊ အမြဲတမ်းအတွင်းဝန်များ၊ တွဲဖက်အမြဲတမ်းအတွင်းဝန်များ၊ ဌာနဆိုင်ရာများမှ တာဝန်ရှိသူများ တက်ရောက်ခဲ့ကြပြီး နေ့လယ် (၁:၀၀)နာရီအချိန်တွင်အောင်မြင်စွာ ရပ်နားခဲ့ပါသည်။

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ၊ ပြည်ထောင်စုအစိုးရနှင့် ပြည်နယ်/ ဖက်ဒရယ်ယူနစ်များအကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးကော်မရှင် အစည်းအဝေး (၂ / ၂၀၂၃) ၌ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရအဖွဲ့၏ ယာယီသမ္မတ ဒူဝါလရှီးလ ပြောကြားသည့် မိန့်ခွန်း ၂၀၂၃ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ (၂၀) ရက် ဒီကနေ့ ပြည်ထောင်စုအစိုးရနှင့် ပြည်နယ်/ ဖက်ဒရယ်ယူနစ်များအကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး ကော်မရှင် အစည်းအဝေး (FSCC) ကို တက်ရောက်လာကြတဲ့ ပြည်ထောင်စု ဝန်ကြီးချုပ်နှင့်တကွ၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးများ၊ ဒုတိယဝန်ကြီးများ၊ အစိုးရအဖွဲ့ဝင်များနဲ့ FSCC ကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင်များ အားလုံး မင်္ဂလာပါလို့ နှုတ်ခွန်းဆက်သပါတယ်။ ဒီနေ့ ပြုလုပ်ကျင်းပတဲ့ FSCC ကော်မရှင်အစည်းအဝေးဟာ ဒီနှစ်ထဲမှာ ဒုတိယအကြိမ် ပြုလုပ်ကျင်းပတဲ့ အစည်းအဝေးဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ယခင် FSCC ကော်မရှင်အစည်းအဝေး ပထမအကြိမ် ကျင်းပတုန်းက ကျွန်တော် ပြောခဲ့ဖူးတဲ့ အခြေခံမူတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ထပ်မံ ပြောကြားချင်တာ ရှိပါတယ်။ ဒီနေ့ ကော်မရှင်အစည်းအဝေး agenda က နိုင်ငံရေးအရ သော်လည်းကောင်း၊ အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးအရသော်လည်းကောင်း အရေးကြီးတဲ့ နိုင်ငံရေးပိုင်းတွေ ပါဝင်နေတယ်လို့ ယူဆပါတယ်။ ကျွန်တော့်အနေနဲ့ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း တိတိကျကျ ပြောချင်တဲ့ အချက်တွေ ရှိပါတယ်။ အဲဒါတွေကတော့ FSCC ကော်မရှင်အနေနဲ့ ရှေ့ရှုရမယ့် အခြေခံသဘောထား၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးမှာရှိတဲ့ အင်အားစုတွေနဲ့ တွေ့ဆုံညှိနှိုင်းရေးကိစ္စအပြင် KNU နဲ့ တွေ့ဆုံရေးကိစ္စတို့မှာ ကျွန်တော်တို့ သတိချပ်ရမယ့် အချက်တချို့ကို ပြောကြားချင်ပါတယ်။ ဒီနေ့ FSCC ကော်မရှင်အနေနဲ့ မိမိတို့ ပြုသမျှ / ပြောသမျှ / လုပ်သမျှ ကိစ္စအားလုံးကို အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးကို အခြေခံမူထားပြီး လုပ်ဆောင်ရလိမ့်မယ်လို့ ကနဦး ပြောကြားလို ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ဟာ စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို တော်လှန်နေရင်း တစ်ဖက်မှာလည်း တိုင်းပြည် တည်ဆောက်ရေးလို့ ခေါ်တဲ့ Nation Building ကိစ္စကို လုပ်နေကြရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးကိစ္စဟာ FSCC ကော်မရှင်ရဲ့ အခြေခံအုတ်မြစ် သဘောထား အဖြစ် ခိုင်ခိုင်မာမာ အုတ်မြစ်တည်ထားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် နွေဦးတော်လှန်ရေးမှာ တော်လှန်ရေးအင်အားစုအားလုံးရဲ့ အခြေခံ ပဋိညာဉ်မူဘောင်ဖြစ်တဲ့ “ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ပဋိညာဉ် အပိုင်း (၁) နဲ့ (၂)” အပေါ်မှာ ဆုံချက်ထားပြီး လုပ်ဆောင်ကြဖို့ တိုက်တွန်းလိုပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ဟာ သက်ဆိုင်ရာ ပြည်နယ်အလိုက် / သက်ဆိုင်ရာ လူမျိုးစုအလိုက် ရည်မှန်းထားတဲ့ အမျိုးသားရေးဦးတည်ချက်တွေနဲ့ ဖီလာဆန့်ကျင်ဘက် ဖြစ်နေတာမျိုးကို အထူးသတိပြု ရှောင်ရှား ကြဖို့ လိုပါတယ်။ ယခု ကျွန်တော်တို့ နွေဦးတော်လှန်ရေးနဲ့ ပူးတွဲတည်ဆောက်နေတဲ့ nation building ကိစ္စကို (တန်းတူညီမျှရေး၊ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်နဲ့ လူမျိုးစုလွတ်မြောက်ရေး) စတဲ့ အခြေခံ အချက် (၃) ရပ်နဲ့ အစဉ်တစိုက် ယှဉ်တွဲတည်ဆောက်ကြဖို့ ပြောကြားလိုပါတယ်။ နောက်ထပ် ပြောကြားချင်တဲ့ကိစ္စကတော့ စစ်ကိုင်းတိုင်းက အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ တွေ့ဆုံညှိနှိုင်းရေး ကိစ္စ ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းဧရိယာကို ကြည့်ရင် နယ်မြေအရ အကြီးမားဆုံးနဲ့ အကျယ်ပြန့်ဆုံး ပထဝီအနေအထားကို တွေ့ရပါတယ်။ စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို လက်နက်ကိုင်ခုခံတော်လှန်တဲ့ နေရာမှာလည်း အပြင်းထန်ဆုံးနဲ့ အကျယ်ပြန့်ဆုံးသော ပြည်မဧရိယာကြီးတစ်ခုအဖြစ် ပါဝင် နေတာတွေ့ရပါတယ်။ တော်လှန်ရေးဇွဲနပဲလည်း ပြင်းပြထက်သန်လွန်းတာကို လေးစားဂုဏ်ယူ ဖွယ် တွေ့မြင်နေရပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် စစ်ကိုင်းတိုင်းထဲက အင်အားစုအသီးသီးနဲ့ ကျစ်လစ်သော နိုင်ငံရေးညီညွတ်မှုကို ဖော်ဆောင်နိုင်ရေးဟာ နွေဦးတော်လှန်ရေးရဲ့ အရေးပေါ် လုပ်ငန်းစဉ် တစ်ခုလို့ ယူဆပါတယ်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းဧရိယာအတွင်းက အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ တွေ့ဆုံညှိနှိုင်းရေးကို အကောင်အထည်ဖော်တဲ့ အခါမှာ အထူး သတိမူသင့်တဲ့ အချက်တချို့ကို ပြောချင်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် “မိတ်ဆွေများကို ရန်သူ မလုပ်ရေးမူ” အပေါ်မှာ အခြေခံသင့်တယ်လို့ ယူဆပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ဟာ တော်လှန်ရေး အင်အားစုအသီးသီးရဲ့ အင်အားတွေကို စုစည်းယူရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် မိမိတို့နဲ့ မိတ်ဖက် အစုအဖွဲ့တွေထဲမှာ ရန်သူ အသစ် မမွေးမိဖို့ လိုပါတယ်။ ဒါဟာ အထူး သတိထားရမယ့်ကိစ္စလို့ ယူဆပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရဟာ နိုင်ငံရေးသဘောထားကြီးမှုကို ထင်ထင်ရှားရှားပြသရပါလိမ့်မယ်။ ဒါ့အပြင် မိမိတို့ရဲ့ စိတ်ကို ဖွင့်ထားပြီး ဒေသတွင်း အင်အားစု အသီးသီးကို လက်ကမ်းကြိုဆိုဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ လူထုကြားထဲက အင်အားစုတွေနဲ့ ထိတွေ့ဆက်ဆံ တဲ့အခါမှာ မိမိရဲ့ နိုင်ငံရေးအမြော်အမြင်ကြီးမှုနဲ့ မိမိတို့ရဲ့ နိုင်ငံရေးသဘောထားကြီးမှုကို အခြေခံထားပြီး တွေ့ဆုံညှိနှိုင်းကြဖို့ ကျွန်တော့်အနေနဲ့ အထူး တိုက်တွန်းလိုပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံရဲ့ ပထဝီမြေပုံကို ပုံကြမ်းချ လေ့လာကြည့်ရင် နိုင်ငံ့ရဲ့ အရှေ့ဘက်၊ အနောက်ဘက်နဲ့ တောင်ဘက်၊ မြောက်ဘက်တို့မှာ အဓိက လက်နက်ကိုင်အင်အားစုကြီးတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို ထင်ထင်ရှားရှားတွေ့ရပါတယ်။ KNU ဟာ ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံရဲ့ တောင်ပိုင်းဒေသကြီးကို ခြေကုတ်မြဲမြဲ ယူထားနိုင်တဲ့ လူမျိုးစုတော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းကြီး တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ နွေဦးတော်လှန်ရေးအတွက် အထူးအလေးထားရမယ့် အဖွဲ့အစည်းကြီးတစ်ခု ဖြစ်သလို၊ အနာဂတ်ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံသစ် တည်ဆောက်ရေးအတွက်လည်း အရေးပါတဲ့ အဖွဲ့အစည်းကြီးတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလို နားလည်သဘောပေါက်ပြီး ကျွန်တော်တို့ဟာ ပိုမိုကျစ်လစ် တဲ့ လူမျိုးပေါင်းစုံအုံကြွမှုကြီးကို ဝိုင်းဝန်းတည့်မတ်ကြဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။ နွေဦးတော်လှန်ရေး အတွင်းမှာ မဟာမိတ်ဆက်ဆံရေး ခိုင်မာကျစ်လစ်ရေးဟာ အထူးအရေးကြီးတဲ့ ကိစ္စအဖြစ် ပါဝင်နေ ပါတယ်။ KNU က တာဝန်ရှိ ပုဂ္ဂိုလ်တွေနဲ့ တွေ့ဆုံတဲ့အခါတိုင်း ကျွန်တော်တို့ဟာ အမြော်အမြင်ကြီးတဲ့ နိုင်ငံတည်ဆောက်ရေးသဘောထားတွေကို အတူတကွ ဆွေးနွေးဖလှယ်ကြဖို့ လိုပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့တတွေဟာ အသေးအဖွဲသော ပုဂ္ဂိုလ်နိုင်ငံရေးတွေကို ကျော်ကြည့်ပြီး ကြီးမြတ်တဲ့ တိုင်းပြည်တည်ဆောက်ရေးသဘောတရားတွေကို အပြန်အလှန် ဆွေးနွေးဖလှယ်ကြဖို့ လိုပါတယ်။ ဒီသဘောထားနဲ့ ရှေ့ဆက်တက်လှမ်းကြရင် ကျွန်တော်တို့ဟာ အသေးအဖွဲသော နိုင်ငံရေးပြဿနာတွေကို ကျော်လွှားနိုင်စွမ်း ရှိလိမ့်မယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။ နိဂုံးချုပ်အားဖြင့် ပြောကြားလိုတာကတော့ ကျွန်တော်တို့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရဟာ တော်လှန်ရေးတပ်ဦးနေရာကနေ ဦးဆောင် ပဲ့ကိုင်သူတွေ ဖြစ်ပေမယ့် လူထုရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို ဘယ်သောအခါမှ မမေ့ပျောက်ကြဖို့ လိုကြောင်း ပြောချင်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ပြည်သူလူထုရဲ့ နေ့စဉ်ဘဝကို ကိုယ်ချင်းစာနာစိတ်နဲ့ (လူထုအပေါ် ရေလို ကျင့် / ရန်သူ စစ်ကောင်စီအပေါ်ကို မီးလိုကျင့်) ပြီး တော်လှန်ရေးအောင်ပွဲကို အမြန် ရယူကြဖို့ တိုက်တွန်းရင်း နိဂုံးချုပ်ပါတယ် ခင်ဗျား…..

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၅အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ၊ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားရေးနှင့် ဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲရေးဝန်ကြီးဌာနသည် တစ်နှစ်တာစီမံချက် (One Year Plan) အရ အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိသည့် အရပ်သားထိခိုက်မှု လျှော့ချရေးလုပ်ငန်းနှင့် ဘေးအန္တရာယ်ကြိုတင်ကာကွယ်ရေးအစီအမံများကို အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာ လူသားချင်းစာနာကူညီမှုဆိုင်ရာ လိုအပ်ချက်ဆန်းစစ်ခြင်း သင်တန်းများ၊ အရပ်သားထိခိုက်မှုလျှော့ချရေးနှင့် ဘေးအန္တရာယ်အရေးပေါ် တုံ့ပြန်ရေးသင်တန်း၊ လေကြောင်းရန် ကြိုတင်ကာကွယ်ရေးနှင့် ဇာတ်တိုက်လေ့ကျင့်ခြင်းသင်တန်း၊ စိတ်လူမှုခွန်အားပေးအစီအစဉ်နှင့် Safety for Humanitarians စသည့် သင်တန်းများကို  သက်ဆိုင်ရာပညာရှင်များက ကြားကာလပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေး ဖော်ဆောင်လျက်ရှိသည့် မြို့နယ်အတွင်းရှိ လူသားစာနာတာဝန်ခံများကို နည်းပညာ မျှဝေ ပံ့ပိုးပေးလျက်ရှိပါတယ်။ယခုအခါ ဒေသအသီးသီးမှ လူသားစာနာတာဝန်ခံများက အရပ်သားထိခိုက်မှုလျှော့ချရေးနှင့် ဘေးအန္တရာယ် ကြိုတင်ကာကွယ်ရေးအတွက်ဒေသခံ ပြည်သူလူထုကို  လေကြောင်းအန္တရာယ်၊ လက်နက်ကြီးအန္တရာယ်နှင့် မြေမြှုပ်မိုင်းအန္တရာယ်များဆိုင်ရာ လူတွေ့ ဆင့်ပွား အသိပညာပေးလုပ်ငန်းများကို အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိပါကြောင်း အစီရင်ခံ တင်ပြအပ်ပါတယ်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ လ ၁၄ ရက်အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ၊ ကြားကာလဒေသန္တရပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးဖော်ဆောင်မှု ဗဟိုကော်မတီ အစည်းအဝေး အမှတ်စဉ် (၃၇/၂၀၂၃) ကို ယနေ့ နံနက်(၁၀:၀၀)နာရီအချိန်တွင် ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့ရာ အစည်းအဝေးတွင် ကြားကာလဒေသန္တရ ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးဖော်ဆောင်မှု ဗဟိုကော်မတီ၊ ဥက္ကဋ္ဌ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးချုပ် မန်းဝင်းခိုင်သန်းမှ အဖွင့်အမှာစကားပြောကြားခဲ့သည်။ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးချုပ်မှ " တော်လှန်ရေးအင်အားစုများတွင် နည်းပညာတိုးတက်မှုများအား ကောင်းကောင်းအသုံးချနိုင်သည့် အားသာချက်ရှိနေသလို ယခင်တော်လှန်ရေးအဆက်ဆက်၏ လိုအပ်ချက်များအား သင်ခန်းစာ​ယူ ပြင်ဆင်နိုင်ခြင်းသည်လည်း တော်လှန်ရေးအမြန်အောင်မြင်စေမည့် အချက်ဖြစ်ကြောင်း ၊ ယခုကဲ့သို့ အခြေအနေနှင့်အချိန်အခါ အသာစီးရနေသည့်ကာလမျိုးတွင် စည်းစည်းလုံးလုံး စုစုစည်းစည်း ပန်းတိုင်ဆီ အရောက်ချီတက်နိုင်ရန် အရေးကြီးကြောင်း ၊တခုတည်းသော အမိန့်ပေးကွပ်ကဲမှုစနစ်အောက်မှ သွားကြရန်  ယာယီသမ္မတကြီးမှ ပြည်သူ့ခုခံစစ် ၂ နှစ်ပြည့်မိန့်ခွန်းတွင် ပြောကြားသွားကြောင်း  ၊ အင်အားများကို စုစည်းနိုင်လေလေ ထိုးစစ်အရှိန်မြင့်တက်လာလေလေ ဖြစ်တာကြောင့် အချင်းချင်း စုစည်းညီညွတ်ကြဖို့ အထူးအလေးပေးတိုက်တွန်းလိုကြောင်း  " လမ်းညွှန်ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ဆက်လက်ပြီး တက်ရောက်လာကြသော ကြားကာလဒေသန္တရပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးဖော်ဆောင်မှု ဗဟိုကော်မတီအဖွဲ့ဝင်များမှ (၃၆/၂၀၂၃)တွင်ချမှတ်ထားသော ဆုံးဖြတ်ချက်၊ ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်များနှင့်ပတ်သက်၍ ပြီးစီးမှုအခြေအနေများနှင့် ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ရန် ကျန်ရှိနေသည့် လုပ်ငန်းစဉ်များကို ချပြရှင်းလင်းပြီး တက်ရောက်လာသော တာဝန်ရှိသူများမှ အကျယ်တဝင့် ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါသည်။အဆိုပါအစည်းအဝေးသို့ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးချုပ် မန်းဝင်းခိုင်သန်းမှဦးဆောင်ကာပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးများ၊ ဒုတိယပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးများ၊ အမြဲတမ်းအတွင်းဝန်များ၊ တွဲဖက်အမြဲတမ်းအတွင်းဝန်များ၊ ဌာနဆိုင်ရာများမှ တာဝန်ရှိသူများ တက်ရောက်ခဲ့ကြပြီး နေ့လယ် (၁:၀၀)နာရီအချိန်တွင်အောင်မြင်စွာ ရပ်နားခဲ့ပါသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ (၁၂) ရက် လက်ရှိ နွေဦးတော်လှန်ရေးဟာ လက်နက်ကိုင်ခုခံတော်လှန်စစ်နဲ့ လူထုနိုင်ငံရေးတိုက်ပွဲကို မျဉ်းပြိုင်သဖွယ် ဆုပ်ကိုင်ပြီး ချီတက်နေကြတယ်ဆိုတဲ့ကိစ္စရပ်ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ဟာ စစ်အာဏာရှင်စနစ် အမြစ်ပြတ် ချေမှုန်းရေးအတွက် ထင်သာမြင်သာရှိတဲ့ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ တော်လှန်တိုက်ပွဲတွေ ရှိပါတယ်။ ဒါ့အပြင် စနစ်ကို ဖြိုချတိုက်ဖျက်ရတဲ့ နာမ်ပိုင်းဆိုင်ရာတော်လှန်တိုက်ပွဲတွေ ရှိပါတယ်။ ဒါဟာ hardware ပိုင်းနဲ့ software ပိုင်း လို ခွဲခြားပြီး ကြည့်မြင်နိုင်ပါတယ်။ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးဟာ နွေဦးတော်လှန်ရေးရဲ့ hardware ပိုင်းလို့ ယူဆနိုင်ပါလိမ့်မယ်။ လူထုနိုင်ငံရေးတိုက်ပွဲကတော့ နွေဦးတော်လှန်ရေးရဲ့ software ပိုင်းလို့ ယူဆနိုင်ပါလိမ့်မယ်။ ကျွန်တော်တို့ဟာ မိမိတို့ ဦးဆောင်လျှောက်လှမ်းနေတဲ့ လမ်းခရီးရဲ့ အနေအထားကို သေချာ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြတ်ပြတ်သားသား မြင်ထားဖို့ လိုပါတယ်။ ဒါမှသာလျှင် ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးတွေကို နည်းနိုင်သမျှ နည်းအောင် ရှောင်ရှားနိုင်ပြီး၊ လက်တွေ့အကျိုးရလဒ်တွေ များများထွက်ပေါ်အောင် လုပ်နိုင်ပါလိမ့်မယ်။ အခု နွေဦးတော်လှန်ရေးကြီးတစ်ခုလုံးဟာ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးလမ်းစဉ်ကိုလည်း လျော့လို့ မရသေးသလို၊ လူထုနိုင်ငံရေးတိုက်ပွဲကိုလည်း လျစ်လျူရှုလို့ မရသေးပါဘူး။ ဒါကို ကျွန်တော်တို့ အစိုးရအဖွဲ့ဝင်‌တွေ အားလုံး ပြတ်ပြတ်သားသား နားလည်သဘောပေါက်ထားပြီး ဖြစ်မယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။ နောက်ထပ်ပြောချင်တဲ့ကိစ္စကတော့ ကျွန်တော်တို့ အားလုံး သတိချပ်ရမယ့်ကိစ္စဖြစ်တယ်လို့ ယူဆပါတယ်။ အဲဒါကတော့ တော်လှန်ရေးသက်တမ်း အချိန်အတိုင်းအတာတစ်ခု ရောက်လာတာနဲ့အမျှ လူထုရဲ့ စိတ်နေသဘော အလှုပ်အရမ်းတွေကို ပိုပြီး တွေ့မြင်လာရပါတယ်။ ဒါ့အပြင် တော်လှန်ရေးမှာ နယ်ပယ်ကဏ္ဍအသီးသီးကနေ ပါဝင်နေတဲ့ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ နိုင်ငံရေးအစုအဖွဲ့တွေရဲ့ စိတ်နေသဘော တိမ်းညွှတ်ချက်တွေဟာ အလှုပ်အရမ်းဖြစ်လာတဲ့ကိစ္စဖြစ်ပါတယ်။ ဒါတွေဟာ တော်လှန်ရေးထဲမှာ တွေ့ရလေ့ရှိတဲ့ political behavior တွေဖြစ်တယ်လို့ ပြောချင်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ အစိုးရအဖွဲ့ဝင်တွေဟာ လူထုရဲ့ နိုင်ငံရေးအမူအကျင့်ကို သေချာ နားလည်သဘောပေါက်ထားဖို့ လိုပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ကျွန်တော်တို့ လူ့အဖွဲ့အစည်းထဲမှာ တွေ့ရလေ့ရှိတဲ့ နိုင်ငံရေးဓလေ့နဲ့ တော်လှန်ရေးအတွေးအခေါ် သဘာဝတွေကို သေချာ နားလည်သဘောပေါက်ထားဖို့ လိုပါတယ်။ တော်လှန်ရေးလှိုင်းဟာ အမြဲတမ်း တက်နေတာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ တက်လိုက် ကျလိုက်၊ မြင့်လိုက် နိမ့်လိုက် ဖြစ်တတ်တာ သဘာဝဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံရေး သဘော သဘာဝကလည်း အချိန်နဲ့ အမျှ တိမ်းညွှတ်ချက်တွေ အပြောင်းအလဲဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဘယ်လိုပဲ ဖြစ်နေပါစေ ကျွန်တော်တို့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရအဖွဲ့ဝင် ခေါင်းဆောင်တွေဟာ နိုင်ငံရေးဝဲဩဃတွေကြားထဲမှာ တော်လှန်ရေးကြီးကို ပဲ့ထိန်းနေရတဲ့ မာလိန်မှူးတွေ ဖြစ်တယ်လို့ ပြောချင်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် လှိုင်းရဲ့ သဘာဝနဲ့ မုန်တိုင်းရဲ့ သဘောကို နားလည်သဘောပေါက်ပြီး တော်လှန်ရေး ဦးတည်ချက် မပျက်မယွင်းစေဘဲ ပဲ့ကိုင်နိုင်ကြဖို့ အထူး သတိပြုရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ဟာ အခြေအနေနဲ့ လူထုက တွန်းတင်လိုက်လို့ ခေါင်းဆောင်တာဝန်တွေကို ယူကြရတဲ့သူတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့မှာလည်း အားနည်းချက်တွေ ရှိနိုင်ပါတယ်။ လူဆိုတာ အလုံးစုံ ပြည့်စုံတဲ့သူ မရှိပေမယ့်၊ ကျွန်တော်တို့ ခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ အားနည်းချက်ကြောင့် လူထုကို အထိနာစေတဲ့ အမှားအယွင်းတွေ မရှိအောင် အထူး သတိထားရပါလိမ့်မယ်။ သာမန် လူတစ်ယောက်ရဲ့ အားနည်းချက်က တိုင်းပြည်နဲ့ လူထုအပေါ် သက်ရောက်မှု မကြီးမားပေမယ့်၊ ခေါင်းဆောင်တစ်ယောက်ရဲ့ အားနည်းချက်ကတော့ တိုင်းပြည်နဲ့ လူထုအပေါ် သက်ရောက်မှု ကြီးမားနိုင်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် အသေးအဖွဲကိစ္စ ဖြစ်နေပါစေ သတိလက်လွတ် ပေါ့လျော့တာမျိုး မဖြစ်စေဖို့၊ ကျွန်တော့်အနေနဲ့ အထူး သတိပေးတိုက်တွန်းလိုပါတယ်။ နိဂုံးချုပ်အနေနဲ့ ပြောကြားချင်တာကတော့ ကျွန်တော်တို့ဟာ တော်လှန်ရေးကြီးထဲ ဖြတ်သန်းနေရတဲ့ ကာလမှာ နိုင်ငံရေးဝဲဂယက်တွေထဲ မြုပ်မသွားဖို့ အထူးဂရုစိုက်ဖို့ လိုပါတယ်။ ဒါ့အပြင် မုန်တိုင်းထဲမှာ ထူးချွန်တဲ့ ပဲ့ကိုင်ရှင်တွေ ဖြစ်ကြဖို့ အလေးအနက်တိုက်တွန်းလိုပါတယ်။ တော်လှန်ရေးခရီးကြမ်းကြီးကို သုညကနေ စတင်လိုက်တာဟာ အခုဆိုရင် အတော်ကြီး ခရီးပေါက်နေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်တို့မှာ ဆက်သွားရမယ့် ခရီးရှည်ကြီး ရှိနေပါသေးတယ်။ ဒါ့ကြောင့် အိရောအိရော မလုပ်ဘဲ တော်လှန်ရေးဇွဲနပဲ ထက်ထက်သန်သန်နဲ့ ပန်းတိုင်ရောက်တဲ့အထိ အတူ ကြိုးစားချီတက်ကြဖို့ တိုက်တွန်းရင်း နိဂုံးချုပ်ပါတယ် ခင်ဗျား…..။ အရေးတော်ပုံ မုချအောင်မြင်ရမည်။

◼️နွေဦးတော်လှန်ရေးကြီးတစ်ခုလုံးဟာ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးလမ်းစဉ်ကိုလည်း လျော့လို့ မရသေးသလို၊ လူထုနိုင်ငံရေးတိုက်ပွဲကိုလည်း လျစ်လျူရှုလို့ မရသေးဘူးလို့ ယာယီသမ္မတပြောကြား◼️အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်မလာနိုင်အောင် ဘက်ပေါင်းစုံက ဝိုင်းဝန်းစဉ်းစားထားကြဖို့ လိုအပ်သလို နိုင်ငံတကာကိုလည်း အသိပေးရမယ်လို့ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးချုပ် ပြောကြားစက်တင်ဘာ ၁၂ ၊ ၂၀၂၃အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရရဲ့ ၃၁ ကြိမ်မြောက် အစိုးရအဖွဲ့အစည်းအဝေးကို ဒီနေ့မနက် ၁၀ နာရီမှာပြုလုပ် ခဲ့ကြ ပါတယ်။ အစည်းအဝေးကို ယာယီသမ္မတ ဒူဝါလရှီးလ၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးချုပ် မန်းဝင်းခိုင်သန်းတို့ အပါအဝင် ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးတွေ၊ ဒုဝန်ကြီးတွေ တက်ရောက်ခဲ့ကြပါတယ်။အစည်းအဝေးမှာ ယာယီသမ္မတ ဒူဝါလရှီးလက အဖွင့်မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့ပြီးနောက် ပြည်ထောင်စု ဝန်ကြီးချုပ်က မိန့်ခွန်း ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ယာယီသမ္မတ ဒူဝါလရှီးလက  “လက်ရှိ နွေဦးတော်လှန်ရေးဟာ လက်နက်ကိုင်ခုခံတော်လှန်စစ်နဲ့ လူထုနိုင်ငံရေးတိုက်ပွဲကို မျဉ်းပြိုင်သဖွယ် ဆုပ်ကိုင်ပြီး ချီတက်နေကြတယ်ဆိုတဲ့ကိစ္စရပ်ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ဟာ စစ်အာဏာရှင်စနစ် အမြစ်ပြတ် ချေမှုန်းရေးအတွက် ထင်သာမြင်သာရှိတဲ့ ရုပ်ပိုင်း ဆိုင်ရာ တော်လှန်တိုက်ပွဲတွေ ရှိပါတယ်။ ဒါ့အပြင် စနစ်ကို ဖြိုချတိုက်ဖျက်ရတဲ့ နာမ်ပိုင်းဆိုင်ရာ တော်လှန်တိုက်ပွဲတွေ ရှိပါတယ်။ ဒါဟာ hardware ပိုင်းနဲ့ software ပိုင်းလို ခွဲခြားပြီး ကြည့်မြင်နိုင်ပါတယ်။ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးဟာ နွေဦးတော်လှန်ရေးရဲ့ hardware ပိုင်းလို့ ယူဆနိုင်ပါလိမ့်မယ်။ လူထုနိုင်ငံရေးတိုက်ပွဲကတော့ နွေဦးတော်လှန်ရေးရဲ့ software ပိုင်းလို့ ယူဆနိုင်ပါလိမ့်မယ်။ ကျွန်တော်တို့ဟာ မိမိတို့ ဦးဆောင်လျှောက်လှမ်းနေတဲ့ လမ်းခရီးရဲ့ အနေအထားကို သေချာ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြတ်ပြတ်သားသား မြင်ထားဖို့ လိုပါတယ်။ ဒါမှသာလျှင် ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးတွေကို နည်းနိုင်သမျှ နည်းအောင် ရှောင်ရှားနိုင်ပြီး၊ လက်တွေ့အကျိုးရလဒ်တွေ များများထွက်ပေါ်အောင် လုပ်နိုင်ပါလိမ့်မယ်။ အခုနွေဦးတော်လှန်ရေးကြီးတစ်ခုလုံးဟာ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးလမ်းစဉ်ကိုလည်း လျော့လို့ မရသေးသလို၊ လူထုနိုင်ငံရေးတိုက်ပွဲကိုလည်း လျစ်လျူရှုလို့ မရသေးပါဘူး။ ဒါကို ကျွန်တော်တို့ အစိုးရအဖွဲ့ဝင်‌တွေ အားလုံး ပြတ်ပြတ်သားသား နားလည်သဘောပေါက်ထားပြီး ဖြစ်မယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။ နောက်ထပ်ပြောချင်တဲ့ကိစ္စကတော့ ကျွန်တော်တို့ အားလုံး သတိချပ်ရမယ့်ကိစ္စဖြစ်တယ်လို့ ယူဆပါတယ်။ အဲဒါကတော့ တော်လှန်ရေးသက်တမ်း အချိန်အတိုင်းအတာတစ်ခု ရောက်လာတာနဲ့အမျှ လူထုရဲ့ စိတ်နေသဘော အလှုပ်အရမ်းတွေကို ပိုပြီး တွေ့မြင်လာရပါတယ်။ ဒါ့အပြင် တော်လှန်ရေးမှာ နယ်ပယ်ကဏ္ဍအသီးသီးကနေ ပါဝင်နေတဲ့ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ နိုင်ငံရေးအစုအဖွဲ့တွေရဲ့ စိတ်နေသဘော တိမ်းညွှတ်ချက်တွေဟာ အလှုပ်အရမ်းဖြစ်လာတဲ့ကိစ္စဖြစ်ပါတယ်။ ဒါတွေဟာ တော်လှန်ရေးထဲမှာ တွေ့ရလေ့ရှိတဲ့ political behavior တွေဖြစ်တယ်လို့ ပြောချင်ပါတယ်။” လို့ ပြောကြားပါတယ်။ဆက်လက်ပြီးတော့လည်း “ကျွန်တော်တို့ အစိုးရအဖွဲ့ဝင်တွေဟာ လူထုရဲ့ နိုင်ငံရေးအမူအကျင့်ကို သေချာ နားလည်သဘောပေါက်ထားဖို့ လိုပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ကျွန်တော်တို့ လူ့အဖွဲ့အစည်းထဲမှာ တွေ့ရလေ့ရှိတဲ့ နိုင်ငံရေးဓလေ့နဲ့ တော်လှန်ရေးအတွေးအခေါ် သဘာဝတွေကို သေချာ နားလည်သဘောပေါက်ထားဖို့ လိုပါတယ်။ တော်လှန်ရေးလှိုင်းဟာ အမြဲတမ်း တက်နေတာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ တက်လိုက် ကျလိုက်၊ မြင့်လိုက် နိမ့်လိုက် ဖြစ်တတ်တာ သဘာဝဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံရေး သဘော သဘာဝကလည်း အချိန်နဲ့ အမျှ တိမ်းညွှတ်ချက်တွေ အပြောင်းအလဲဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဘယ်လိုပဲ ဖြစ်နေပါစေ ကျွန်တော်တို့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရအဖွဲ့ဝင် ခေါင်းဆောင်တွေဟာ နိုင်ငံရေးဝဲဩဃတွေကြားထဲမှာ တော်လှန်ရေးကြီးကို ပဲ့ထိန်းနေရတဲ့ မာလိန်မှူးတွေ ဖြစ်တယ်လို့ ပြောချင်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် လှိုင်းရဲ့ သဘာဝနဲ့ မုန်တိုင်းရဲ့ သဘောကို နားလည်သဘောပေါက်ပြီး တော်လှန်ရေး ဦးတည်ချက် မပျက်မယွင်းစေဘဲ ပဲ့ကိုင်နိုင်ကြဖို့ အထူး သတိပြုရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ဟာ အခြေအနေနဲ့ လူထုက တွန်းတင်လိုက်လို့ ခေါင်းဆောင်တာဝန်တွေကို ယူကြရတဲ့သူတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့မှာလည်း အားနည်းချက်တွေ ရှိနိုင်ပါတယ်။ လူဆိုတာ အလုံးစုံ ပြည့်စုံတဲ့သူ မရှိပေမယ့်၊ ကျွန်တော်တို့ ခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ အားနည်းချက်ကြောင့် လူထုကို အထိနာစေတဲ့ အမှားအယွင်းတွေ မရှိအောင် အထူး သတိထားရပါလိမ့်မယ်။ သာမန် လူတစ်ယောက်ရဲ့ အားနည်းချက်က တိုင်းပြည်နဲ့ လူထုအပေါ် သက်ရောက်မှု မကြီးမားပေမယ့်၊ ခေါင်းဆောင်တစ်ယောက်ရဲ့ အားနည်းချက်ကတော့ တိုင်းပြည်နဲ့ လူထုအပေါ် သက်ရောက်မှု ကြီးမားနိုင်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် အသေးအဖွဲကိစ္စ ဖြစ်နေပါစေ သတိလက်လွတ် ပေါ့လျော့တာမျိုး မဖြစ်စေဖို့၊ ကျွန်တော့်အနေနဲ့ အထူး သတိပေးတိုက်တွန်းလိုပါတယ်။ ” လို့ ယာယီသမ္မတ ဒူဝါလရှီးလက ပြောပါတယ်။ဒါ့အပြင် တော်လှန်ရေးကြီးထဲ ဖြတ်သန်းနေရတဲ့ ကာလမှာ နိုင်ငံရေးဝဲဂယက်တွေထဲ မြုပ်မသွားဖို့ အထူးဂရုစိုက်ဖို့ လိုကြောင်း၊ တော်လှန်ရေးခရီးကြမ်းကြီးကို သုညကနေ စတင်လိုက်တာဟာ အခုဆိုရင် အတော်ကြီး ခရီးပေါက်နေပြီ ဖြစ်ကြောင်း၊  ထက်ထက်သန်သန်နဲ့ ပန်းတိုင်ရောက်တဲ့အထိ အတူ ကြိုးစားချီတက်ကြဖို့အတွက် ယာယီသမ္မတက တိုက်တွန်းပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးချုပ် မန်းဝင်းခိုင်သန်းက “ လက်ရှိအခြေအနေမှာ ကျွန်တော်တို့ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေရဲ့ စစ်ရေးအရ အောင်ပွဲ တွေကတော့ အားရကျေနပ်စရာကောင်းတာကို တွေ့မြင်ရပြီး စစ်ကောင်စီအနေနဲ့ တပ်မတွေ ဖွဲ့စည်းပုံပျက်တဲ့အထိ အင်အားချိနဲ့လာတာကိုလည်း တွေ့ရပါတယ်။ One Year Plan မှာ ချမှတ်ခဲ့တဲ့ အစီအမံတွေအရ အဘက်ဘက်က ထိုးစစ်တွေ အကောင်အထည်ဖော်နေမှုတွေကြောင့် စစ်ကောင်စီ အနေနဲ့ စစ်ရေးမျက်နှာစာ၊ ဘဏ္ဍာရေးမျက်နှာစာ၊ အုပ်ချုပ်ရေးမျက်နှာစာနဲ့ နိုင်ငံခြားရေး မျက်နှာစာ ကဏ္ဍစုံကနေ ဖိအားတွေ ဖြစ်ပေါ်နေတာတော့ အမှန်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်တို့ဟာ ဖိအားပေးနိုင်ရုံ အခြေအနေကနေ အဆုံးသတ်တိုက်ပွဲထိ တွန်းတွန်းတိုက်တိုက် ဆက်လက် လုပ်ဆောင်သွားကြရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ ကျွန်တော်တို့ လုပ်ဆောင်စရာရှိတဲ့ ကဏ္ဍတွေကို ရှုထောင့်စုံကနေ မလစ်ဟင်းအောင် ဂရုတစိုက် လုပ်ဆောင်ကြရင်း တစ်ဖက်ကလည်း စစ်ကောင်စီရဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေကို စောင့်ကြည့်လေ့လာနေကြရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ စောင့်ကြည့်လေ့လာရင်း သူလှမ်းမယ့် ခြေလှမ်းတွေကို ကြိုမြင်နေမှသာ ပြင်ဆင်သင့်တာတွေကိုလည်း ပြင်ဆင်နိုင်ကြမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေနဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ ဆက်ဆံရေးအခြေအနေ၊ လှမ်းနေတဲ့ ခြေလှမ်းတွေ စောင့်ကြည့်ကြဖို့ လိုပါတယ်။နောက်တစ်ခုကတော့ စစ်ကောင်စီက ကျင်းပမယ့် အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲ အခြေအနေပါ။ ပြီးခဲ့တဲ့ စက်တင်ဘာ ၁ ရက်နေ့တုန်းကလည်း အကြမ်းဖက် စစ်ခေါင်းဆောင်က လာမယ့် ၂၀၂၄ မှာ တနိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာနဲ့ သန်းခေါင်စာရင်းကောက်ယူပြီး မဲစာရင်း လုပ်ငန်းစဉ်တွေ ပြီးဆုံးရင် ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်မယ် ပြောခဲ့ပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲဟာ သူတို့ရဲ့ ထွက်ပေါက်လို့ ထင်နေတာကြောင့် မဖြစ်မနေ ကြိုးစားပြီး အားထုတ်လာမယ့် အနေအထားမျိုး တွေ့ရတာမို့ မိမိတို့ကလည်း ဒီအတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်မလာနိုင်အောင် ဘက်ပေါင်းစုံက ဝိုင်းဝန်းစဉ်းစားထားကြဖို့ လိုအပ်သလို နိုင်ငံတကာကိုလည်း ဒီရွေးကောက်ပွဲဟာ အာဏာလု အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီအနေနဲ့ လုပ်ခွင့်ကို မရှိတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်တယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းတွေ တိတိကျကျ ပြောပြထားနိုင်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။  ” လို့ ပြောကြားပါတယ်။ဆက်လက်ပြီးတော့လည်း “ဒီနေရာမှာလည်း ပြီးခဲ့တဲ့ အပတ်က ကျွန်တော် ပြောခဲ့သလို နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်းတွေ၊ သံတမန်တွေဆီကို တော်လှန်ရေးရဲ့ အခြေအနေမှန်၊ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေရဲ့ စီမံဆောင်ရွက် နေမှုတွေ၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရဲ့ ခြေလှမ်းတွေကို မှန်မှန်ကန်ကန် သတင်းစကားပါးနိုင်ဖို့ ကိစ္စကလည်း အရေးကြီးပါတယ်။ ဒါတွေကို ပိုမိုသိရှိနိုင်အောင် ကျွန်တော်တို့ ဝန်ကြီးဌာနအသီးသီး အနေနဲ့ ဘက်ပေါင်းစုံက စဉ်းစား အားဖြည့်ကြဖို့ တိုက်တွန်းလိုပါတယ်။ ” လို့ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးချုပ်က ပြောကြားခဲ့ပါ တယ်။အစည်းအဝေးမှာ ပြည်ထဲရေးနှင့် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးလွင်ကိုလတ်က လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲနဲ့ လူထုတိုက်ပွဲကို မဟာဗျူဟာမြောက် ပေါင်းစပ် ၊ ပုံဖော် ဆင်နွှဲနိုင်ရေးစီမံချက်ရဲ့ action plan အား တင်ပြတာ ၊ အထွေထွေလူထုအုံကြွမှုပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်းရေး ဗဟိုအဖွဲ့ ဖွဲစည်းကြောင်းတင်ပြတာ ၊ မူးယစ်ဆေးဝါးနဲ့ စိတ်ကိုပြောင်းလဲစေသော ဆေးဝါးများ အန္တရာယ်တားဆီးကာကွယ်ရေးနဲ့ ထိန်းချုပ်ရေးဆိုင်ရာ ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်မှုနဲ့ ဗဟိုအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းရန် ကိစ္စတင်ပြတာ၊ မြဝတီဘဏ်၊ အင်းဝဘဏ် ဒါရိုက်တာအဖွဲ့ကို အကြမ်းဖက်အုပ်စုအဖြစ် ကြေညာတာ ၊ စစ်ကောင်စီဗဟိုဘဏ်အဖွဲ့ကို အကြမ်းဖက်သမားများအဖြစ် ကြေညာတာ၊ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် အုပ်စုဖွဲ့ မှုခင်းတိုက်ဖျက်ရေး လုပ်ငန်းအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံနဲ့ လုပ်ငန်းစဉ် တင်ပြတာတွေ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ လူသားချင်း စာနာထောက်ထားရေးနှင့် ဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲရေးဝန်ကြီးဌာနက NUCC မှာ အတည်ပြုပြီး ဖြစ်တဲ့ လူသားချင်းစာနာအကူအညီပေးခြင်းဆိုင်ရာ မူဝါဒကို တင်ပြတာ နဲ့ စက်တင်ဘာမှာ ပြုလုပ်မယ့် အားလုံးအကျုံးဝင်တဲ့ လူသားချင်းစာနာကူညီမှုဆိုင်ရာ နှီးနှောဖလှယ်ပွဲကိစ္စတင်ပြဆွေးနွေးတာတွေ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။အဲဒီနောက် ပြည်ထောင်စု ဝန်ကြီးချုပ်က တင်ပြလာတာတွေကို ပြန် လည်ရှင်းလင်း ဆွေးနွေးပြီး ယာယီသမ္မတက နိဂုံးချုပ်အမှာ စကားပြောကြားကာ အစည်းအဝေးကို ရုပ်သိမ်းခဲ့ပါတယ်။

၂၀၂၃ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ (၅) ရက် အခုဆိုရင် နွေဦးတော်လှန်ရေးက (၃) နှစ်တာ ကာလအထိ ရောက်လာတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအချိန်ကာလအတွင်းမှာ ကျွန်တော်တို့တတွေဟာ ဘယ်လို ခြေလှမ်းမျိုးတွေကို ပီပီပြင်ပြင် ပေါက်ပေါက်မြောက်မြောက် လျှောက်လှမ်းထားကြပြီးပြီဆိုတာကို ပြန်လည်ဆန်းစစ်ဖို့ လိုပါတယ်။ ဘယ်လို အလုပ်မျိုးတွေဟာ ပြည်သူလူထုကို ကျေးဇူးပြုစေတဲ့ တော်လှန်ရေးအလုပ်တွေဖြစ်ပြီး ဘယ်လို လုပ်ရပ်မျိုးတွေကတော့ ပြည်သူလူထုအတွက် ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးဖြစ်စေတဲ့ ကိစ္စရပ်မျိုးတွေဆိုတာကို ခွဲခြားသုံးသပ်ကြဖို့ လိုပါတယ်။ ဒီလို ပိုင်းခြားသုံးသပ်ပြီး ရှေ့ဆက်ရမယ့် တော်လှန်ရေးခရီးစဉ်တွေကို အမှားအယွင်းနည်းနိုင်သမျှ နည်းနည်းနဲ့ ရှေ့ဆက်လျှောက်လှမ်းကြဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် တော်လှန်ရေးကာလအတွင်းမှာ ပြည်သူလူထုရဲ့ နားမျက်စိပွင့်ရေးကို အထူးဂရုစိုက်ကြဖို့ လိုပါတယ်။ အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီရဲ့ လက်ဝေခံ သတင်းဌာနတွေက တကယ့်ပြည်သူတွေဖြစ်ပျက်နေတာတွေကို သတင်းအမှန်ထုတ်ပြန်တာ မရှိပါဘူး။ လွတ်လပ်သော သတင်းမီဒီယာတွေက ပြည်သူတွေရဲ့ ဖြစ်စဉ်ဖြစ်ရပ်တွေကို ရေးသားဖော်ပြပေမယ့်၊ သူတို့မှာလည်း သတင်းရင်းမြစ်တိကျမှုမှာ အကန့်အသတ်တွေ ရှိနေတာတွေ့ရပါတယ်။ ဒီကြားထဲမှာ ပြည်သူလူထုအနေနဲ့ ဖုန်းလိုင်းနဲ့ အင်တာနက်လိုင်းတွေ ဖြတ်တောက်ခံထားရတဲ့ ဒေသတွေလည်း အမြောက်အမြား ရှိနေပါတယ်။ ဒီတော့ လက်ရှိ အခင်းအကျင်းမှာ ပြည်သူတွေရဲ့ နားမျက်စိပွင့်ရေးဟာ အကန့်အသတ်တွေ အတားအဆီးတွေနဲ့ ကြုံနေကြရပါတယ်။ ဒါတွေကို သိမြင်နားလည်ပြီး ခေတ်သစ် အိုင်တီနည်းပညာတွေကို သုံးပြီး ကမ္ဘာကြီးနဲ့ အချိတ်အဆက် မပြတ်ရေးကို ပြည်သူ့အကျိုး ရှေ့ရှုပြီး ကြိုးစားလုပ်ဆောင်ကြဖို့ လိုပါတယ်။ ဒီအနေ့ အစိုးရအဖွဲ့အစည်းအဝေးမှာလည်း ဆက်သွယ်ရေးနှင့် နည်းပညာဝန်ကြီးဌာနကနေ အင်တာနက်ရရှိရေး စီမံကိန်းဆောင်ရွက်မှုအကြောင်း ရှင်းလင်းတင်ပြဖို့ ရှိတာတွေ့ရပါတယ်။ ဒီလို စီမံကိန်းမျိုးတွေ လုပ်ဆောင်ရာမှာ ပြည်သူလူထုရဲ့ သတင်းမှန်စားသုံးနိုင်မှု မြင့်မားအောင် ကြိုးစားလုပ်ဆောင်ကြဖို့ အထူးတိုက်တွန်းလိုပါတယ်။ ဒါ့အပြင် တိုင်းပြည်ခက်ခဲကျပ်တည်းနေတဲ့ ကာလအတွင်းမှာ လူထုကို မျက်စိပိတ် နားပိတ်ဖြစ်အောင် ကန့်သတ်တားဆီးတာတွေ ရှိနေလို့၊ ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ သမားရိုးကျနည်းလမ်းတွေကို ကျော်ပြီး လူထုကို ကူညီဖို့ တာဝန်ရှိပါတယ်။ နောက်တစ်ချက်အနေနဲ့ ပြောချင်တဲ့ အချက်ကတော့ ပြည်သူ့အာဏာဖီဆန်ရေးလှုပ်ရှားမှု မဟာဗျူဟာ ချည်းကပ်ပုံနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပြောချင်ပါတယ်။ ပြည်သူ့အာဏာဖီဆန်ရေးလှုပ်ရှားမှု (Civil Disobedience Movement) ဆိုတာဟာ တချိန်က သပိတ်မှောက်ကြွေးကြော်သံဖြစ်တဲ့ “ရုံးမတက်နဲ့ ရုန်းထွက်” ဆိုတဲ့ အနှစ်သာရထက် အများကြီး ပိုလွန်တယ်ဆိုတာ သတိထားမိဖို့ လိုပါတယ်။ CDM လှုပ်ရှားမှုဆိုတာ အကြမ်းမဖက်သော လူထုတိုက်ပွဲနဲ့ နယ်ပယ် ကဏ္ဍတိုင်းမှာ အကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် တော်လှန်နိုင်တဲ့ တော်လှန်ရေးစွမ်းရည်မျိုး ရှိနေတာတွေ့ရပါတယ်။ ဒါ့အပြင် CDM လှုပ်ရှားမှုဆိုတာဟာ လူထုတိုက်ပွဲကို ပုံသဏ္ဍာန် ဒီဇိုင်းပေါင်းစုံနဲ့ အာဏာဖီဆန်တဲ့လှုပ်ရှားမှုဖြစ်တယ်လို့ နားလည်ပါတယ်။ နိုင်ငံရေးအတွေးအခေါ် ရှုထောင့်ကနေ ကြည့်ရင်လည်း CDM လှုပ်ရှားမှုဆိုတာဟာ လူထုကြားထဲမှာ လူထုနိုင်ငံရေးနည်းကို အကျယ်ပြန့်ဆုံး၊ အသိမ်မွေ့ဆုံးနည်းနဲ့ ဆွဲဆောင်စည်းရုံးရတဲ့ လူထုလှုပ်ရှားမှုနည်းနာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကို သတိမူပြီးတော့ CDM  လှုပ်ရှားမှုမှာ အနှစ်အသားပြည့်ဝတဲ့ ရလဒ်တွေထွက်အောင် ဦးဆောင်လှုပ်ရှားကြဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။ အခု နွေဦးတော်လှန်ရေးအတွင်းမှာလည်း CDM လှုပ်ရှားမှုဟာ စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို ချေမှုန်းတဲ့ နေရာမှာ ထိရောက်တဲ့ လူထုလှုပ်ရှားမှုကြီးဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကို တော်လှန်ရေးမှာ လက်တွေ့ကျအောင် ဘယ်လို ဆက်လက် ချဲ့ထွင်မလဲဆိုတာ စဉ်းစားသုံးသပ်ကြဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် CDM  လှုပ်ရှားမှုမှာပါဝင်တဲ့ ပြည်သူ့ဝန်ထမ်းတွေနဲ့ တိုင်းပြည်နဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ် မပြုန်းတီးအောင် ဝိုင်းဝန်း ကြိုးစားကြဖို့ တိုက်တွန်းလိုပါတယ်။ နိဂုံးချုပ်အနေနဲ့ ပြောကြားချင်တာကတော့ နွေဦးတော်လှန်ရေးအတွင်းမှာ လက်တွေ့ကျတဲ့ စစ်ရေးရလဒ်တွေနဲ့ လက်တွေ့ကျတဲ့ အုပ်ချုပ်စီမံမှု ယန္တရားတွေကို စနစ်တကျ အကောင်အထည်ဖော်တည်ဆောက်ရေးဟာ ပဓာနကျတဲ့ တာဝန်ဆိုတာ မမေ့ဖို့ လိုပါတယ်။ ဒါ့အပြင် တိုင်းပြည်နဲ့ လူထုကို တော်လှန်ရေးအစိုးရအနေနဲ့ ဦးဆောင်တဲ့နေရာမှာ အစိုးရတစ်ရပ်ရဲ့ ဂုဏ်နဲ့ ထိုက်တန်သော အမူအကျင့်၊ အတွေးအခေါ်တွေကို ကျင့်ကြံကြဖို့ အထူး တိုက်တွန်းလိုပါတယ်။ တော်လှန်ရေးခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ အမြော်အမြင်ဟာ တိုင်းပြည်နဲ့ လူထုရဲ့ ကံကြမ္မာကို အဆုံးအဖြတ်ပေးနိုင်တာမို့လို့၊ မိမိတို့ရဲ့ အတွေးအခေါ် အမြော်အမြင်ကို ကျယ်ပြန့်သထက် ကျယ်ပြန့်အောင် ကြိုးစား ဖြည့်ကျင့်ကြဖို့ တိုက်တွန်းရင်း နိဂုံးချုပ်ပါတယ် ခင်ဗျား….။ အရေးတော်ပုံ မုချအောင်မြင်ရမည်။