ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုရေးရာဝန်ကြီးဌာနသည် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရတွင် ဖွဲ့စည်းထားသော ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံ၏ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုအစိုးရဝန်ကြီးဌာနတခုဖြစ်သည်။
                 အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (National Unity Government) သည် ပြည်ထောင်စုအတွင်း နှစ်ပေါင်း (၇၀) ကျော် ဖြစ်ပွားနေသော လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ အပါအဝင် နိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်းများ၏ အရင်းခံ ပြဿနာများ ချုပ်ငြိမ်းရေး၊ ပင်လုံစာချုပ်တွင် အာမခံချက်ပေးထားသော ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို ကျင့်သုံးပြီး တိုင်းရင်း သားလူမျိုးများ၏ အမျိုးသားတန်းတူရေးနှင့် ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့် အခွင့်အရေးများကို အာမခံချက်ပေးထားသော ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စု ထူထောင်ရေး၊ တိုင်းရင်းသားလူမျိုးပေါင်းစုံ အပြန်အလှန် အသိအမှတ်ပြခြင်း၊ ချစ်ကြည်ရိုင်းပင်းခြင်းနှင့် သွေးစည်းညီညွတ်ရေးတို့ကို အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်ရေး၊ ပြည်ထောင်စုအတွင်း မှီတင်းနေထိုင်ကြကုန် သော တိုင်းရင်းသားပြည်သူတရပ်လုံး လူမျိုးမခွဲ၊ ဘာသာမခွဲ၊ ကျား-မ မခွဲခြားဘဲ၊ လူသားတိုင်း၏ မွေးရာပါအခွင့်အရေး အဖြစ် ပိုင်ဆိုင်ထားသော အခြေခံအခွင့်အရေးများ အာမခံချက်ရရှိရေး၊ စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို အဆုံးသတ်ဖယ်ရှား ရေးနှင့် စစ်မှန်သော ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုစနစ် တည်ဆောက်ရေးတို့အတွက် ပြည်သူလူထုတရပ်လုံးက လွတ်လပ် ၍ တရားမျှတသော ရွေးကောက်ပွဲမှတဆင့် အပ်နှင်းထားသော နိုင်ငံရေးလုပ်ပိုင်ခွင့် (De Jure Mandate) နှင့် တိုင်းရင်းသားတော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းများနှင့် နွေဦးတော်လှန်ရေး တွင်ပါဝင်နေကြသော တော်လှန်ရေးအင်အားစု အသီးသီး၏ နိုင်ငံရေးလုပ်ပိုင်ခွင့် (De Facto Mandate) တို့ကို ပေါင်းစပ်၍ ဖွဲ့စည်းထားသော ပြည်သူ့အစိုးရတရပ် ဖြစ်ပါသည်။
                 စစ်အာဏာရှင်စနစ် တည်ဆောက်ရေးအတွက် စစ်တပ်၏ဦးဆောင်မှုဖြင့် ရေးဆွဲခဲ့သော ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကို ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားပြုကော်မတီ (CRPH) က ဖျက်သိမ်းပြီးဖြစ်ကြောင်း ၂၀၂၁၊ မတ်လ (၃၁) ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ပြည်ထောင်စုကြီး၏ အချုပ်အခြာအာဏာ တည်တံ့ ခိုင်မြဲရေးနှင့် လွတ်လပ်သော နိုင်ငံတနိုင်ငံအဖြစ် ဆက်လက်ရပ်တည်နိုင်ရေးအတွက် မရှိမဖြစ် လိုအပ်သော ကြား ကာလ (တော်လှန်ရေးကာလ) နှင့် အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလသာမက အမြဲတမ်းကျင့်သုံးမည့် ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စု ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေရေးဆွဲပြဋ္ဌာန်းရေးအတွက် လိုအပ်သောလုပ်ငန်းများကို ဖြည့်ဆည်းဆောင်ရွက် ရန် ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုရေးရာဝန်ကြီးဌာနမှ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ ထိုကဲ့သို့ဆောင်ရွက်ရာတွင် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (NUCC) ၏ ဦးဆောင်မှုဖြင့် ကျင်းပခဲ့သော ‘‘ပြည်သူ့ညီလာခံ’’ က အတည်ပြု ပြဋ္ဌာန်းထားသည့် ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီ ပဋိညာဉ် အစိတ်အပိုင်း (၁) နှင့် အစိတ်အပိုင်း (၂) တို့ပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်များနှင့် အညီ ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ပါသည်။

မျှော်မှန်းချက်

စစ်အာဏာရှင်စနစ်အပါအဝင် အာဏာရှင်စနစ်မှန်သမျှကို အပြီးတိုင်ဖယ်ရှားပြီး လွတ်လပ်မှု၊ တန်းတူညီမျှမှု နှင့် တရားမျှတမှုတည်းဟူသော လောကပါလတရားများကို အခြေခံ၍ ဒီမိုကရေစီရေး၊ အမျိုးသားတန်းတူရေးနှင့် ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့် အခွင့်အရေးတို့ကို အပြည့်အဝအာမခံချက် ပေးနိုင်သော ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေး။

ရည်ရွယ်ချက်

ဒီမိုကရေစီရေး၊ အမျိုးသားတန်းတူရေးနှင့် ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့် အခွင့်အရေးများကို အပြည့်အဝ အာမခံချက် ပေးနိုင်သော ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေးအတွက် လိုအပ်သော ပြည်ထောင်စု၏မျှော်ရည် ချက်နှင့် စံတန်ဖိုးများ၊ လမ်းညွှန်အခြေခံမူများနှင့် အခြေခံမူဝါဒများ ဖော်ထုတ်ပြီး၊ ကြားကာလ (တော်လှန်ရေးကာလ) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ အစီအမံများ၊ အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့် အမြဲတမ်းကျင့် သုံးရမည့် ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတို့ကို ရေးဆွဲပြဋ္ဌာန်းနိုင်ရေးအတွက် လိုအပ်သော ပြင်ဆင်မှု များ ဆောင်ရွက်ရေးနှင့် ပြည်ထောင်စုအစိုးရနှင့် ပြည်နယ်/ ဖက်ဒရယ်ယူနစ်များအကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး တို့ကို ဖော်ဆောင်ရန်။

လုပ်ငန်းစဉ်များ

• ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေးဆိုင်ရာ ပြည်ထောင်စု၏ မျှော်ရည်ချက်များနှင့် စံတန်ဖိုးများ၊ လမ်းညွှန်အခြေခံမူများနှင့် အခြေခံမူဝါဒများကိုဖော်ထုတ်ခြင်းလုပ်ငန်းစဉ် (ဖက်ဒရယ်ဒီမို ကရေစီပဋိညာဉ်အစိတ်အပိုင်း (၁) နှင့် ကြားကာလဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာအစီအမံများ (ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီအစိတ်အပိုင်း-၂) တို့ကို ရေးဆွဲခြင်းနှင့် အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်။
• အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလအစီအမံများ ရေးဆွဲဖော်ဆောင်ခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်။
• အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ရေးဆွဲရေးလုပ်ငန်းစဉ်။
• အမြဲတမ်းကျင့်သုံးမည့် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေရေးဆွဲရေးအတွက် လိုအပ်သော ပြင်ဆင်ခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်။
• ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုအဖွဲ့ဝင်ပြည်နယ်/ ဖက်ဒရယ်ယူနစ်များ၏ ကြားကာလအစိုးရအဖွဲ့ များ ပေါ်ပေါက်နိုင်ရေးအတွက် လိုအပ်သော အထောက်အကူပြုလုပ်ငန်းများနှင့် ပြည်ထောင်စုအစိုးရနှင့် ပြည်နယ်/ ဖက်ဒရယ်ယူနစ်များအကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်။